Spis treści
I. Wprowadzenie
II. Podstawy prawne działań profilaktycznych podejmowanych w szkole
III. Diagnoza obszarów problemowych
V. Cele i zadania szkolnej profilaktyki
1. Cele
3. Metody pracy
4. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych
VI. Plan działań profilaktycznych
VII. PROCEDURY POSTĘPOWANIA DLA NAUCZCIELI GIMNAZJUM NR3 IM. IRENY SENDLEROWEJ W WIELUNIU W SYTUACJACH ZAGROŻENIA MŁODZIEŻY PRZESTĘPCZOŚCIĄ I DEMORALIZACJĄ ORAZ W PRZYPADKU ZAGROŻENIA JEJ ZDROWIA LUB ŻYCIA
Procedury interwencyjne:
- Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku wystąpienia sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia ucznia na terenie szkoły
- Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w przypadku uzyskania informacji, że uczeń używa alkoholu lub innych środków psychoaktywnych bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji
- Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku uzyskania informacji, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków
- Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku uzyskania informacji, że na terenie szkoły znajduje się substancja przypominającą wyglądem narkotyk
- Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku uzyskania informacji, że na terenie szkoły znajduje się uczeń posiadający substancję przypominającą narkotyki
- Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu wobec uczniów z dużą absencją
-Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku palenia przez ucznia papierosów na terenie szkoły
Gimnazjum nr 3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu realizuje zadania dydaktyczne i wychowawcze wspierające wszechstronny rozwój ucznia, wyposaża w niezbędną wiedzę, zachęca do rozwoju intelektualnego oraz rozwija postawy i zachowania cenione w społeczeństwie. Do realizacji tych zadań w naszej szkole opracowano obok programu dydaktycznego, program wychowawczy i profilaktyczny. Realizacja tych programów wzbogaci ucznia w wiedzę i umiejętności niezbędne w budowaniu osobowości, nauczy postaw asertywnych w sytuacjach zagrożenia, rozumienia oraz stosowania norm społecznych i systemu wartości. Wszystkie wymienione programy są ze sobą spójne.
Profilaktykę rozumie się jako proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniu zdrowia oraz w nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniu. Jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej cele to ochrona wychowanka, dziecka, ucznia przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju.
Oddziaływania profilaktyczne mają szczególne znaczenie wobec młodzieży gimnazjalnej. W tym wieku kształtuje się asertywna postawa oraz formy radzenia sobie ze stresem, napięciem i emocjami. Daje o sobie znać potrzeba podkreślenia własnej indywidualności i odrębności. Młodzież poszukuje autorytetów w środowisku rówieśniczym, poza domem rodzinny i szkołą. W okresie 13-16 lat uczniowie są podatni na wpływ grup rówieśniczych, różne mody, wzorce kolegów i idoli. Są najbardziej zagrożeni niekorzystnym wpływem środowiska i podatni na jego oddziaływanie. Do najpoważniejszych zachowań ryzykownych należą:
Eliminowanie czynników ryzyka będzie skuteczne jedynie wtedy, gdy wprowadzi się czynniki chroniące:
Szkolny program profilaktyki obejmuje profilaktykę pierwszorzędową skoordynowaną z działaniami wychowawczymi. Obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program jest opracowany na podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły i dotyczy części aspektów szkolnego programu wychowawczego między innymi działań prozdrowotnych, współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
Przeprowadzone badania oraz liczne obserwacje młodzieży wskazują, że wzrasta liczba młodych ludzi podejmujących rozmaite zachowania ryzykowne. Niosą one ryzyko negatywnych konsekwencji zarówno dla zdrowia fizycznego i psychicznego jednostki, jak i dla jej otoczenia społecznego. Bardzo częstą przyczyną tych zaburzeń jest niewydolność wychowawcza i ekonomiczna rodzin, rozpad tradycyjnych więzi emocjonalnych, słaba odporność psychiczna młodzieży i dorosłych. Wzrost liczby zachowań patologicznych wśród młodzieży jest ściśle związany z patologizacją życia społecznego. Zmiana stylu życia, zwiększanie dostępności wszystkich środków uzależniających, reklamy piwa i papierosów zachęcają do ich używania. Picie alkoholu staje się już nie tylko sposobem spędzania czasu wolnego, ale często normą grupową. Przyczyn tego zjawiska należy szukać w trudnej sytuacji społeczno- ekonomicznej kraju, przemianach kulturowych, frustracjach i napięciach społecznych. Sięganie przez młodzież po różnego rodzaju używki wynika również z niskiego poczucia własnej wartości, z braku umiejętności radzenia sobie z frustracją i stresem, nie umiejętności przyjęcia postawy asertywnej w sytuacji nacisku ze strony rówieśników.
Obecnie coraz częściej obserwuje się zachowania młodzieży określane jako agresywne. Młodzi ludzie nie radzą sobie z trudnościami dzisiejszego świata nie umieją kierować własnym rozwojem, potrzebne im są wzory zachowań, ideały, do których mogliby dążyć. Niepokoi narastająca agresja, wulgarny język, sposób bycia, lekceważenie starszych. Przyczyną mogą być frustracje spowodowane niezaspokajaniem potrzeb dziecka w rodzinie, odrzucenie w grupie rówieśniczej, złe wzorce wychowawcze, niepowodzenia szkolne, gry komputerowe i filmy pełne przemocy.
Kolejnym problemem społecznym, który dotarł do szkół są narkotyki. Obecnie narkomania stała się jednym z większych zagrożeń dla młodych ludzi. Młodzież sięga po narkotyki zarówno ta ze środowiska biednych jak i bogatych, przede wszystkim z ciekawości, chęci przeżycia czegoś niecodziennego, jak również aby zapomnieć o problemach. Częściej przyczyną brania jest moda, pewien lansowany przez media styl bycia. Obecnie w Polsce narkomania jest zjawiskiem stałym, nie dającym się całkowicie wyeliminować, można jedynie ograniczyć i łagodzić jej skutki. Przyczyn tego zjawiska możemy dopatrywać się w transformacji ustrojowej, w poczuciu utraty kontroli nad własnym życiem, braku autorytetów i rozpadanie więzi rodzinnych.
Liczne obserwacje oraz badania dowodzą, że w ostatnich latach znacznie obniżył się wiek inicjacji seksualnej. Luźny styl życia, kryzys wartości moralnych znacząco wpływa na zachowania seksualne młodzieży. Konsekwencją tego jest fakt, iż nieletnie dziewczęta coraz częściej zostają matkami. Dlatego też podobnie jak w przypadku innych zachowań ryzykownych efektywność podejmowanych działań w stosunku do młodzieży zależy w znacznym stopniu od możliwości włączenia do profilaktyki również rodziców.
Założeniem szkolnego programu profilaktyki jest wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę na temat zdrowego rozwoju, stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły i monitorowanie skuteczności podjętych działań.
W wyniku przeprowadzonych ankiet w szkole stwierdza się, iż zachowania agresywne występujące w naszej placówce to przejawy typowej przemocy rówieśniczej. Nie zanotowaliśmy w bieżącym roku szkolnym poważniejszych przypadków przemocy. Udało nam się min. opanować „falę”, które to zjawisko nie miało miejsca. Najczęstszą formą niepokojącą jest agresja słowna i niewerbalna, do której uczniowie zaliczają ( na podst. ankiety) dokuczanie, wyśmiewanie, poniżanie, zaczepianie, przezywanie, ośmieszanie, przeszkadzanie. Zdecydowanie mniej jest przemocy fizycznej, do której uczniowie zaliczają bójki, popychanie, szarpanie, zabieranie przedmiotów, wymuszanie pieniędzy. Dziewczęta zdecydowanie częściej uczestniczą i zwracają uwagę na agresję słowną, natomiast chłopcy częściej uczestniczą w bójkach i przepychankach. Również więcej chłopców przyznaje się do zachowań agresywnych(75%, podczas gdy dziewcząt tylko 51%). Najczęściej do zachowań agresywnych dochodzi w czasie przerw śródlekcyjnych, na szkolnym korytarzu. Uczniowie wyładowują swoją energię po lekcjach, a ze względu na dość ograniczoną powierzchnie, na jakiej się poruszają łatwo dochodzi do spięć. Wśród nauczycieli najsilniej akcentowanym zachowaniem problemowym na terenie szkoły jest wagarowanie i używanie wulgaryzmów. Dyżury nauczycieli, monitoring, realizacja programów profilaktycznych, integracyjno - adaptacyjnych mają wpływ na złagodzenie zachowań agresywnych.
Można wnioskować, że występujące problemy w szkole są odzwierciedleniem przemian zachodzących w naszym społeczeństwie. Dlatego szkoła powinna wspierać wychowanków w dążeniu do osiągnięcia życiowych celów. Powinna dostrzegać trudności i problemy uczniów oraz pomagać w ich rozwiązaniu. Efektywność podejmowanych działań w stosunku do młodzieży zależeć w znacznym stopniu będzie od możliwości włączenia się rodziców, ponieważ są oni pierwszymi wychowawcami w tym zakresie przekazując wartości i własne poglądy. Szkoła natomiast powinna spełniać rolę wspierającą, konstruując programy edukacyjne dla rodziców celem uzupełnienia wiedzy i uzyskania potrzebnych umiejętności.
Szkolny program profilaktyki adresowany do uczniów, nauczycieli i rodziców jest zgodny:
W szkole prowadzona będzie profilaktyka pierwszorzędowa i drugorzędowa:
W ramach programu podjęte zostaną działania:
Opracowana została również procedura postępowania nauczycieli w sytuacjach związanych z zagrożeniem zdrowia i/lub życia uczniów oraz niewłaściwymi zachowaniami młodzieży i interwencji policji. Program jest otwarty i może ulegać modyfikacji, wiąże się z problematyką poszczególnych przedmiotów, godzin wychowawczych i umożliwia wykorzystanie innych programów profilaktycznych realizowanych przez osoby kompetentne i właściwie przeszkolone. Jest uzupełnieniem programu wychowawczego szkoły i ukierunkowany jest na wszechstronny rozwój ucznia poprzez:
Realizatorzy działań profilaktycznych:
a) dba o doskonalenie nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych i wychowawczych,
b) monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga szkolnego,
c) wyznacza odpowiedzialnych za realizację.
a) podejmują działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające ze szkolnego programu wychowawczego i szkolnego programu profilaktyki w stosunku do uczniów i rodziców z udziałem nauczycieli,
b) interweniuje w sytuacji trudnej wychowawczo, patologicznej.
a) doskonali swoje kwalifikacje i zdobywa nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych,
b) realizuje zadania we współpracy z rodzicami,
c) dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptację ucznia w klasie,
d) jest wzorem konstruktywnych zachowań.
a) korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga szkolnego,
b) biorą udział w tworzeniu i ewaluacji szkolnego programu profilaktyki.
V. Cele i zadania szkolnej profilaktyki
Treści programu będą realizowane podczas:
Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych
W wyniku realizacji programu profilaktycznego uczeń: - uzyskuje pomoc pedagogiczno- psychologiczną, - uświadamia sobie zagrożenia i potrafi im się przeciwstawić - identyfikuje się ze środowiskiem szkolnym i dostrzega korzyści - płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia - osiąga dojrzałą osobowość psychospołeczną - nauczyciele posiadają wiedzę z zakresu profilaktyki - występuje niski wskaźnik uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne - rodzice chętnie uczęszczają w oferowanych im programach, warsztatach.
VI. Plan działań profilaktycznych
Zadania |
Sposoby realizacji |
Odpowiedzialni |
Termin |
||
Poznanie systemu rodzinnego i środowiska, w którym przebywa uczeń |
-Ankieta diagnozująca - Sporządzenie listy uczniów wymagających pomocy - Rozmowy z uczniami - Rozmowy z rodzicami - Wywiady środowiskowe - Spotkania z rodzicami |
Pedagog szkolny, wychowawcy |
IX- X |
||
Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji, lobbingowi, itp. |
- Udział w programie społecznym „Szkoła bez przemocy” -Uczestnictwo w akcji w ramach ogólnopolskiej kampanii społecznej „Dziecko w sieci” ogłoszonej przez Fundację Dzieci Niczyje -Spotkania klas pierwszych z pedagogiem - Zajęcia integrujące w klasie - Gry i zabawy - Wycieczki, rajdy, ogniska i biwaki - Zajęcia z komunikacji interpersonalnej |
Pedagog szkolny, wychowawcy |
Zgodnie z planem wychowawczym, programem imprez i uroczystości szkolnych |
||
Zapoznanie uczniów z zasadami dobrego zachowania i kulturalnego odnoszenia się do siebie oraz eliminowanie wulgaryzmów i dewastacji mienia |
-Ustalenie zasad zachowania ucznia - Zajęcia edukacyjno- informacyjne w ramach godzin wychowawczych - Spotkania z przedstawicielami policji -Współpraca z Samorządem Szkolnym |
Wychowawcy, pedagog szkolny, specjalista do spraw nieletnich |
Według planu |
||
Dbałość o wysoką frekwencję i dyscyplinę |
- Sprawdzanie nieobecności na każdej lekcji - Rozliczenie opuszczonych godzin lekcyjnych - Prowadzenie ciekawych lekcji metodami aktywizującymi - Spotkania informacyjne z rodzicami i inne sposoby kontaktów - Punktualne zaczynanie i kończenie lekcji |
Wszyscy nauczyciele |
Cały rok, zgodnie z planem spotkań z rodzicami oraz w razie potrzeby |
||
Zapobieganie podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych typu: palenie tytoniu |
- Realizacja programu antynikotynowego - Akcja plakatowa -Udział w akcji Światowy Dzień bez Papierosa (m, Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu (materiały udostępnione przez SANEPID ) - Filmy edukacyjne - Spotkanie ze specjalistą |
Pedagog szkolny, pielęgniarka szkolna, wychowawcy, dyżurni nauczyciele
|
Według planu |
||
Zapobieganie podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych typu: spożywanie alkoholu |
- Ankieta diagnozująca - Realizacja tematyki antyalkoholowej na godzinach wychowawczych - Sukcesywne wdrażanie programów profilaktycznych - Zajęcia z asertywności -Filmy edukacyjne - Spektakle profilaktyczne - Procedury postępowania |
Wychowawcy, pedagog szkolny, Stowarzyszenie Profilaktyki i Terapii ,, Tratwa”, policja |
W ciągu roku szkolnego |
||
Zapobieganie podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych typu: używanie środków psychoaktywnych |
- Ankieta diagnozująca - Zajęcia profilaktyczne - Filmy edukacyjne i spektakle - Współpraca z Poradnią Uzależnień i MONAREM - Redagowanie broszur i ulotek informacyjnych - Zapoznanie rodziców z możliwościami leczenia młodzieży - Postępowanie według procedury |
Pedagog szkolny
|
W ciągu całego roku |
||
Zapobieganie podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych typu: wczesna inicjacja seksualna |
-Spotkania z pielęgniarką szkolną - Realizacja tematyki w ramach godzin wychowawczych, wychowania do życia w rodzinie oraz na lekcjach biologii - Pomoc w rozwijaniu umiejętności psychospołecznych i kształtowaniu postaw prorodzinnych |
Wychowawcy, pedagog szkolny, pielęgniarka, nauczyciele biologii, wychowania do życia w rodzinie
|
Według potrzeb |
||
Propagowanie zdrowego stylu życia (bulimia, anoreksja, zdrowe żywienie, higiena i inne) |
-Zajęcia integracyjne -Zajęcia pozalekcyjne -Wycieczki, rajdy -Zajęcia antystresowe -Gazetki szkolne -Turnieje międzykla- sowe -Promowanie uprawiania sportów -Koła zainteresowań - Zapewnienie możliwości alternatywnych form spędzania czasu |
Wychowawcy, nauczyciele w-f, biologii i inni, pielęgniarka szkolna, przedstawiciele firmy Johnson § Johnsons |
W ciągu roku szkolnego |
||
Poszanowanie i tolerancja dla odmienności kultur zachowań i różnic miedzy ludźmi |
-Angażowanie niepełnosprawnych kolegów w życie szkoły - Pogadanki, filmy edukacyjne - Akcja plakatowa - Współdziałanie uczniów pełno i niepełnosprawnych w realizacji wspólnych celów, wartości, tworzenie więzi emocjonalnych identyfikacja w grupie - Udział w uroczystościach na terenie miasta - Współpraca ze Środowiskowym Domem Samopomocy |
Wychowawcy, pedagog szkolny, pedagog wspomagający |
W ciągu roku szkolnego |
||
Współpraca z rodzicami |
- Zapoznanie rodziców z programem profilaktycznym - Informowanie o dostępnych formach pomocy - Wymiana informacji - Wspólne organizowanie imprez szkolnych - Pedagogizacja rodziców - Zaangażowanie rodziców w poszukiwanie konstruktywnych rozwiązań i środków zaradczych - Zorganizowanie spotkań warsztatowych z rodzicami na wybrane tematy |
Wychowawcy, pedagog szkolny
|
W ciągu całego roku szkolnego |
||
Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie wychowania, profilaktyki i interwencji |
- Spotkania z przedstawicielami Rady Szkoły - Indywidualne konsultacje - Wzajemna wymiana informacji |
Dyrektor szkoły, wychowawcy, pedagog szkolny
|
W ciągu całego roku szkolnego |
||
Utworzenie grupy wsparcia dla uczniów nie radzących sobie w trudnych sytuacjach życiowych. Pomoc dzieciom nadpobudliwym mającym kłopoty w nauce i zachowaniu |
-Zajęcia socjoterapeutyczne z młodzieżą mające na celu zdobycie umiejętności współdziałania w grupie, radzenia sobie w trudnych sytuacjach - Wspieranie rodziców w nawiązywaniu kontaktu z poradniami specjalistycznymi |
Pracownicy PPP, pedagog szkolny, pracownicy świetlicy kuratorskiej |
Według potrzeb |
||
Szkolenie się nauczycieli i pracowników w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych |
- Konferencje, warsztaty, szkolenia, konsultacje metodyczne |
Pracownicy szkoły, pracownicy PPP, Stowarzyszenie Profilaktyki i Terapii |
Według potrzeb |
||
VII. PROCEDURY POSTEPOWANIA DLA NAUCZCIELI GIMNAZJUM NR3 IM. IRENY SENDLEROWEJ W WIELUNIU W SYTUACJACH ZAGROŻENIA MŁODZIEŻY PRZESTĘPCZOŚCIĄ I DEMORALIZACJĄ ORAZ W PRZYPADKU ZAGROŻENIA JEJ ZDROWIA LUB ŻYCIA
1. Wstęp
Wśród różnorodnych przejawów demoralizacji za najbardziej niepokojące i zagrażające zdrowiu młodzieży uznaje się alkoholizm, narkomanię, wczesną inicjację seksualna, kradzieże, wagary oraz zachowania agresywne, które często ze sobą współistnieją. Wszystkie te czynniki mogą być przyczyną nawiązywania kontaktów z grupami przestępczymi, a w dalszej kolejności popełniania przestępstw. Szkoła zobowiązana jest do wczesnego rozpoznawania niedostosowania społecznego podejmowania stosowanych oddziaływań wychowawczych , profilaktycznych a wobec uczniów niedostosowanych działań interwencyjnych. Właściwa adekwatna reakcja nauczyciela, pedagoga czy dyrektora oraz powiadomienie w razie potrzeby stosownych instytucji zwiększają skuteczność oddziaływań. Działania profilaktyczne w szkole będą kierowane równolegle do młodzieży zagrożonej i niedostosowanej przy współpracy nauczycieli rodziców oraz policji.
2. Cele:
3. Działania interwencyjne:
4. Metody współpracy szkoły z policją:
Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku wystąpienia sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia ucznia na terenie szkoły:
Dalsze działania leżą w kompetencji sądu i policji, jednak na terenie szkoły pedagog szkolny otacza ucznia szczególną opieką.
Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr 3 w przypadku uzyskania informacji, że uczeń używa alkoholu lub innych środków psychoaktywnych, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji:
- upomnienie ucznia przez Dyrektora szkoły,
- upomnienie ucznia w obecności rodziców,
- udzielenie uczniowi nagany (uzyskanie nagany skutkuje otrzymanie zachowania
nagannego).
- wychowawca nadaje sprawie tok administracyjny,
- powiadomiony o sytuacji Dyrektor szkoły wysyła pismo wzywające rodziców do szkoły.
Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku uzyskania informacji, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków:
– odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób, dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych,
– na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia ucznia zawiadamia się rodziców/opiekunów prawnych oraz sąd rodzinny jeśli uczeń nie ukończył 18 lat.
Procedury postępowania nauczycieli Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku uzyskania informacji, że na terenie szkoły znajduje się substancja przypominającą wyglądem narkotyk:
Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku uzyskania informacji, że na terenie szkoły znajduje się uczeń posiadający substancję przypominającą narkotyk:
Procedury postępowania nauczycieli w Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu wobec uczniów z dużą absencją:
- upomnienie ucznia przez Dyrektora szkoły,
- upomnienie ucznia w obecności rodziców,
- udzielenie uczniowi nagany ( uzyskanie nagany skutkuje otrzymanie zachowania
nagannego).
Procedury postępowania nauczycieli Gimnazjum nr3 im. Ireny Sendlerowej w Wieluniu w przypadku palenia przez ucznia papierosów na terenie szkoły:
- upomnieniem ucznia przez Dyrektora szkoły,
- upomnieniem ucznia w obecności rodziców,
- udzieleniem uczniowi nagany ( uzyskanie nagany skutkuje otrzymanie zachowania
nagannego).